Nieuwe integrale woonvisie voor Uden

Atrivé begeleidde het proces in Uden om te komen tot een nieuwe woonvisie. Om vanuit het klantperspectief de ervaringen te vernemen, interviewden we Ingrid van Lankvelt, adviseur volkshuisvesting te Uden. Ook wethouder Franko van Lankvelt gaf zijn reactie.
De woonvisie is nu in concept gereed. Wat vind je van het resultaat tot nu toe?
Ingrid: “Ik ben heel tevreden. Het is een woonvisie geworden waar onderwerpen integraal verbonden zijn. Dat was de bedoeling, en dat is ook gelukt. Er is niet alleen vanuit wonen gekeken, maar ook vanuit duurzaamheid, sociaal domein (met zorg en welzijn) en planologie. De lijnen met de andere werkvelden waren altijd al kort, maar nu is al tijdens het opstellen van de woonvisie overlegd. Dat was ook een bewust gekozen uitgangspunt van de gemeente. En dat is bereikt door tijdig de juiste mensen aan tafel te zetten. Dat staat los van de werkvorm. Wel heeft de werkvorm de integraliteit versterkt.”

De participatie in Uden

Vanuit de inwoners van Uden was er een actieve participatie. Had je dat verwacht?
Ingrid: “Ik had het in elk geval gehoopt. We hebben in onze netwerken gezocht naar positief kritische mensen die, naast professionals, een actieve rol in het ontwerpteam  hebben gekregen. De betrokkenheid in het ontwerpteam was groot, iedereen kwam aan het woord.  Ook de grote, brede bijeenkomsten zijn goed bezocht. Dat was ook een gevolg van de opzet van de bijeenkomsten. Er zijn veel mensen geënthousiasmeerd en getriggerd om te komen. Vooral het hoge percentage jongeren was opvallend.”
Wat is de meerwaarde van een goed participatieproces?
Ingrid: “Als professional ben je gewend op een bepaalde manier naar een probleem te kijken. Inwoners kijken er anders naar; concreter soms. Dat zorgde ervoor dat we als professionals niet in vakjargon of zweverige formuleringen bleven hangen. Bovendien bood de participatievorm waarvoor wij hebben gekozen gelegenheid tot het direct delen van kennis en ervaringen. Dat werkte voor alle betrokken partijen, hoezeer de meningen soms ook uiteenliepen, enorm verhelderend en stimulerend.”

Effect van de integrale aanpak

Verwacht je dat uitvoering makkelijker is door de toegepaste integrale opzet?
Ingrid: “Jazeker, al was het alleen maar omdat er nu meer mensen deelgenoot zijn geworden van wat in de woonvisie staat. En waar het onze interne organisatie betreft: de lijntjes tussen wonen en met name de werkvelden duurzaamheid en sociaal domein waren weliswaar altijd al kort, maar door het proces zijn de beleidsvelden nog beter op elkaar aangesloten. Ik zal nu vanuit wonen niet iets doen wat eigenlijk vanuit het sociaal domein niet wenselijk is, en omgekeerd. De beleidsvelden zijn sterker aan elkaar gekoppeld en dat is verankerd in de woonvisie.
Als je bijvoorbeeld aan het begin van een ontwikkeling niet meeneemt dat woningen een bijdrage moeten leveren aan duurzaamheid, dan krijg je dat bijna niet meer gerepareerd. Als je duurzaamheid pas op het laatst inbrengt is het een doorlooptijd- en kostprijsverhogend aspect en levert het weerstand op. Als je het vooraf al als randvoorwaarde meegeeft is dat anders.”

Commitment voor de nieuwe rol

Het is de bedoeling dat de gemeente nadrukkelijk de rol van regisseur, waar nodig regelgever, aanjager en verbinder op zich neemt. Is de mindset daarvoor voldoende aanwezig (bij voldoende en de juiste mensen)?
Ingrid: “Ja, daar hebben we voor gezorgd (vanuit de Omgevingswet moeten we ook wel). Er is nadrukkelijk in de organisatie naar commitment gevraagd om deze rol aan te nemen. Die is gegeven. De (concept)woonvisie is ook besproken met het hoofd van de afdeling Ruimte die binnen zijn team de rollen op de juiste manier gaat beleggen.”

Ten slotte

Wat vond jij de toegevoegde waarde van de adviseurs van Atrivé?
Ingrid: “Ik wilde bij het maken van de woonvisie niet zowel inhoud als proces moeten doen. Atrivé heeft het proces verzorgd waardoor ik mij op de inhoud kon richten. Daarbij zijn burgers en stakeholders goed betrokken. Naast de instrumenten die ik zelf had aangedragen, heeft Atrivé ons ook van de nodige instrumenten voorzien. Atrivé heeft de rol goed opgepakt.”

Wethouder Franko van Lankvelt: “Verschil van de huidige woonvisie ten opzichte van de vorige woonvisie is dat er nu breder gekeken is naar wat nodig is in de wijk; we hebben op wijkniveau verder gekeken dan alleen naar de woningen. De integrale opzet van de woonvisie zal ook positief werken in de uitvoering. Om een voorbeeld te noemen: als er voorheen sprake was van een uitbreidingslocatie, dan kwam duurzaamheid pas om de hoek als de uitbreiding concreet werd. Nu zit dat al veel meer aan de voorkant verweven in de woonvisie. Dat is een wezenlijke verandering van het proces ten opzichte van voorheen en dat zal de uitvoering zeker vergemakkelijken.
Ik ben blij met de breedte die de woonvisie heeft gekregen en ook met hoe het proces is ingericht. Er is door Atrivé en Ingrid zorgvuldig nagedacht hoe het besluitvormingsproces vorm te geven. De gemeenteraad is steeds goed meegenomen in elke volgende stap en opmerkingen vanuit de raad zijn goed verwerkt. Veel credits gaan ook naar het ontwerpteam en alle stakeholders en inwoners die hebben bijgedragen. Het was een supermooi traject en ik ben overtuigd van de kwaliteit van de huidige woonvisie.”